Η διαταραχή του μεταβολισμού των λιπιδίων οδηγεί σε μεταβολές τόσο της λειτουργίας όσο και των επιπέδων των λιποπρωτεϊνών στο πλάσμα που έχουν σαν αποτέλεσμα την δημιουργία αθηροσκλήρωσης. Οι δυσλιπιδαιμίες μπορεί να σχετίζονται με άλλες παθήσεις ή να είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ γενετικών και περιβαντολογικών παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξη της καρδιαγγειακής νόσου. Στα λιπίδια του αίματος περιλαμβάνονται η χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια, τα φωσφολιπίδια τα οποία συνδέονται με πρωτεϊνες και ονομάζονται λιποπρωτεϊνες. Η HDL, η καλή χοληστερίνη μεταφέρει χοληστερίνη στο ήπαρ κι έτσι καθαρίζει τα αγγεία.
Η LDL, η κακή χοληστερίνη μεταφέρει την χοληστερίνη από το ήπαρ στα αγγεία.
Η χοληστερόλη αποτελεί βασικό συστατικό της κυτταρικής μεμβράνης, είναι απαραίτητη για την σύνθεση χολικών οξέων και ορμονών. Οι μεγαλύτερες ποσότητες χοληστερόλης (60%) δημιουργούνται στο ήπαρ ενώ το 40% είναι εξωγενούς προέλευσης, δηλαδή προέρχεται από διατροφή.
Τα τριγλυκερίδια είναι οργανικές ενώσεις που παράγονται τόσο από το ζωϊκό όσο και από τον φυτικό οργανισμό με την μορφή ελαίων και λιπών. Κατά τη διάρκεια της πέψης των τροφών με την επίδραση της παγκρεατικής λίπασης και της χολής, τα διασπαμένα τριγλυκερίδια, χοληστερόλη και φωσφολιπίδια, απορροφούνται από το έντερο και υπό μορφή χυλομικρών φθάνουν στο ήπαρ όπου γίνεται η σύνθεση των λιποπρωτεϊνών . Τα τριγλυκερίδια προέρχονται από την τροφή, τους υδατάνθρακες, τα λευκώματα, σε μια διαδικασία σύνθεσης που πραγματοποιείται στα κύτταρα του λιπώδους ιστού και του ήπατος.
Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της αθηροσκλήρωσης, είναι η συσσώρευση χοληστερόλης στο αρτηριακό τοίχωμα. Η διαδικασία αρχίζει όταν τραυματίζεται το ενδοθήλιο της αρτηρίας. Ακολουθεί μια φλεγμονώδης διεργασία και τελικά δημιουργείται αθηροσκληρωτική πλάκα, η οποία μπορεί να παρακωλύει την ροή του αίματος ή να ραγεί και να σχηματίσει θρόμβο.
Οι διαταραχές των λιπιδιών όταν κληρονομούνται με ετερόζυγη ή ομόζυγη μορφή λέγονται οικογενείς ή είναι δευτερογενείς όταν συνδέονται με άλλα νοσήματα όπως σακχαρώδης διαβήτης,διαταραχές του θυροειδούς αδένα, παθήσεις των νεφρών, παγκρεατίτιδες, λήψη φαρμάκων κ.τ.λ.
Οι αυξημένες τιμές των τργλυκεριδίων, LDL χοληστερόλης και τα μειωμένα επίπεδα HDLχοληστερόλης, αποτελούν σήμερα την λιπιδική αθηρογόνο τριάδα. Η συνολική εκτίμηση κατατάσει τα άτομα σε πολύ υψηλού , υψηλού , μέτριου ή χαμηλού καρδιαγγειακού και μεταβολικού κινδύνου. Οι θεραπευτικοί στόχοι είναι η μείωση της LDLχοληστερόλης και της μη HDL χοληστερόλης,οταν τα τριγλυκερίδια είναι αυξημένα, η αύξηση της HDL χοληστερόλης και η μείωση των τριγλυκεριδίων. Η χρήση των φαρμάκων (στατίνες, φιμπράτες κ.τ.λ.), η καθημερινή άσκηση, η σωστή διατροφή, έχουν σκοπό να επαναφέρουν τις τιμές των λιπιδίων στα επίπεδα που ορίζουν οι κατευθυντήριες οδηγίες. Ο τελικός στόχος είναι να μειωθεί η θνησιμότητα και η νοσηρότητα από καρδιαγγειακή νόσο.
Τα παιδιά που παρουσιάζουν υψηλή χοληστερόλη στη προσχολική ηλικία, αναπτύσσουν πολύ γρήγορα αθηρωματικές πλάκες και συνήθως έχουν υψηλή χοληστερόλη και όταν γίνουν ενήλικες. Σε παιδιά ανω των 2 ετών η διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρές ουσίες, δεν επηρεάζει την σωματική και πνευματική τους ανάπτυξη.
Συμπληρωματικά θα λέγαμε ότι επιβάλλεται η αξιολόγηση του λιπιδαιμικού προφίλ από την παιδική ηλικία, των άλλων νοσημάτων που δευτερογενώς δημιουργούν υπερχοληστερολαιμία, της ηλικίας , του φύλου και της κληρονομικότητας ενός ατόμου, ώστε πρώιμα να διαγνώσουμε και να θεραπεύσουμε αυτήν την επικίνδυνη διαταραχή.